เรื่องเล่าจากป๊า: สาธารณสุขของคน ยุคต้น พ.ศ.2500

ความเจ็บป่วยนั้นเป็นธรรมดา แต่เรื่องที่ไม่เคยง่ายสำหรับคนในอดีตก็คือการรักษาพยาบาล ในปัจจุบันเราไม่เห็นโรคภัยไข้เจ็บที่เป็นภัยคุกคามแล้ว แต่สมัยก่อนนั้นไม่ใช่เลย

หลังจากที่ป๊าได้บรรจุเข้ารับราชการแพทย์แล้ว สิ่งที่แตกต่างไปเมื่อมองย้อนกลับไปในยุคต้นของคนรุ่นเกิดปลายศตวรรศ พ.ศ.24xx หรือต้นๆ พ.ศ.2500 ปัญหาสาธารณสุขเป็นเรื่องที่ใหญ่มาก และความเชื่อมโยงด้านต่างๆในประเทศไทยไม่ได้เป็นเหมือนในปัจจุบัน

เมื่อคนเกิด เพราะตอนนั้นอัตราการคลอดสูง หรือคนที่เป็นเด็กของยุค baby boom สืบเนื่องจากรัฐบาลในยุคนั้น ให้เงินสนับสนุนครอบครัวที่มีบุตรเป็นกรณีพิเศษ ต่างจากแพทย์ผู้ทำคลอดในจังหวัดซึ่งมีแค่คนเดียว อัตราการเสียชีวิตของเด็กก็สูง และสุขภาพของคนเป็นแม่ก็น่าเป็นห่วง ขนาดคนในครอบครัวที่มีหมออยู่กับมือการแท้งหรือตกเลือด ก็เกือบถึงแก่ชีวิตกันมาแล้ว อาศัยความโชคดีที่ผ่านพ้นมาได้

ทันตกรรมในช่วงนั้นไม่มี เพราะแพทย์มีแต่รักษาโรคทั่วไป ผู้ที่ปวดฟันจากปัญหาโรคฟันและเหงือกแทบจะไม่มีวิธีการรักษา คนที่ปวดฟันก็มีอาการบวมจนแก้มตุ่ยห้อยออกมา ป๊าเล่าว่าถึงขนาดเป็นแพทย์แล้ว คนไข้บางคนฟันผุจนทะลุกระพุ้งแก้มก็ยังรักษาได้ยาก นอกจากจะแก้ไขไปตามอาการของลักษณะการอักเสบ เพราะเครื่องมือในการเอาฟันซี่ที่มีปัญหาออกมานั้นมันทำไม่ได้ วิชาชีพทันตกรรมจึงเป็นการรักษาเฉพาะทางใหม่ที่เพิ่งเกิดขึ้นมาทันการสำหรับเด็กยุค Gen Y นี่เอง

และเมื่อเป็นแพทย์แล้วจึงได้รู้ว่า ปู่ทวดของเราได้เสียชีวิตด้วยโรคไข้ไทฟอยด์ซึ่งพบเห็นเมื่อตอนเด็กๆ และไม่มีวิธีในการรักษาเลย ความเจ็บป่วยเกิดอยู่อยู่เป็นเดือน แต่ปัจจุบันการรักษาไทฟอยด์ ใช้เวลาไม่เกิน 4 วันเพียงแค่ใช้ยาปฏิชีวนะเท่านั้น

การเกิด แก่ เจ็บ ตาย เป็นของธรรมดา แต่เมื่อมีสาธารณสุขแล้ว บางเรื่องในชีวิตก็อาจจะดีขึ้น มองย้อนกลับไปก็เป็นความโชคดีของคนที่เกิดทีหลังเพราะเดี๋ยวนี้ใส่คอนแทคปลอม เมื่ออักเสบก็ยังรักษาได้ง่ายกว่าเมื่อก่อนมากนัก พยายามอย่าเอาโรคเข้าตัวเลยจะดีที่สุด

Written by Tiwakorn Laophulsuk